การจ่ายยา แบบเภสัชกรแกะดำแห่งอุบลรัตน์ ตอนที่ 1
จ่ายยาแบบเภสัชกรแกะดำแห่งอุบลรัตน์
ภก.ศุภรักษ์ ศุภเอม1
สำหรับเภสัชกรห้าวๆ อย่างผม ไม่ยอม ทำตัวตามกรอบ ทำตามระบบเก่าๆ ที่เรียกว่า สาธารณสุข แบบโชว์ห่วยซึ่งก็คือ ระบบจ่ายยาแล้วไล่กลับบ้าน โดยที่เภสัชกรจ่ายยาแล้ว โบกมือลาคนไข้ แล้วรอว่านัดครั้งหน้า ค่อยเจอกัน(ถ้าคนไข้ไม่ตายไปเสียก่อน) ผมจะไม่ทำอะไรแบบนั้นเด็ดขาด คนไข้ทุกรายที่มารับยาที่ห้องยาอุบลรัตน์ ต้องนำเวชระเบียนมาด้วย ผมจะได้ดูประวัติคนไข้ให้ดีก่อนจ่ายยา ไม่ใช่จ่ายยาตามใบสั่งแพทย์ แนะนำการใช้ยาตามแพทย์สั่ง ซึ่งบางครั้งแพทย์ก็ผิดพลาดได้เช่นกัน แต่ถ้าเภสัชกร ไม่รู้ประวัติคนไข้เลย จะจ่ายยาอย่างมีคุณภาพได้อย่างไร มีเหตุการณ์ ที่เป็นจุดเปลี่ยน อยู่สองครั้งก็คือ ณ วัน หนึ่ง ที่ OPD คนไข้มากมาย เหนื่อย เครียดเพราะ ในเวลาแค่ 210 นาที ผมต้องจ่ายยาให้คนไข้ถึง 135 คน
เหตุการณ์แรก แพทย์สั่งยา Kayexalate 45 ml OD (ยานี้เป็นยาใช้ขับโปรแตสเซี่ยม ปกติมีหน่วยเป็นกรัม) ผมเลยกลับไปถามแพทย์ว่า เขียนผิดหรือเปล่า ไม่ใช่ สั่ง Kayexalate 45 กรัม เหรอครับ แพทย์ก็บอกว่าเอ่อ ผมก็จะสั่ง potassium elixir 45 ml OD * 7 days แต่เบลอๆ เลยเขียนผิดเป็น Kayexalate แทน ผมเหลือบไปดู เวชระเบียนพบว่าผลการเจาะเลือดค่า K คือ 1.91 อ้าว โอ้พระเจ้ายอร์ช สั่งยาแบบนี้ ไอ้หวังตายแน่ครับ เพราะคนไข้มีระดับ potassium ต่ำมากอย่างน่าเกลียดอยู่แล้ว หากไปสั่งยาลด potassium อีก คนไข้ได้ไปทำใบมรณะบัตร แน่นอนครับ คนไข้ ระดับ potassium ต่ำมาก แพทย์เบลอสั่งยาขับ potassium ไปอีก ห้องยาได้แค่ใบสั่งยา ไม่รู้ผลตรวจค่า potassium ในเลือด จ่ายยยาไป คนไข้ตายจะทำอย่างไร
เหตุการณ์ที่สอง เกิดจากระบบตรวจเบาหวานแนวใหม่ คนไข้ ต้องมารวมกลุ่มกัน ทุก 6เดือน แพทย์จะตรวจคนไข้ ในห้องเดียวกับเภสัชกร คนไข้ก็จะถือใบสั่งยาพร้อมเวชระเบียนมา รับยาที่เภสัชกรได้เลย เภสัชกรกับแพทย์ ก็จะได้เห็นการทำงานของกันและกัน ว่าเป็นอย่างไร บังเอิญมีคนไข้เบาหวานรายหนึ่ง มารับยากับผม หน้าตาแกดูหมองกระดำกระด่าง ผมเลยตรวจที่หนังตาคนไข้ พบว่าคนไข้ซีดมากจนน่าสงสาร ซีดจนไม่มีเลือดฝาดเลย ผมชักเอะใจพลิกกลับไปดู คนไข้มีค่า Serum creatinine = 4.43 mg/dL แต่แพทย์เผลอสั่ง ยา gliben metformin enalapril ซึ่งยา เหล่านั้น ห้ามใช้ในผู้ป่วยโรคไตวาย เมื่อพบดังนั้นผมเลยแจ้งแพทย์ แพทย์ก็เลยให้คนไข้นอนโรงพยาบาล เพื่อปรับการรักษาใหม่หมด เนื่องจากคนไข้เกิดภาวะไตวายรุนแรงแล้ว ผมคิดย้อนหลัง หากคนไข้รายนี้ ได้ยาเดิมกลับไป คนไข้จะเป็นอย่างไรหนอ (ไอ้หวังตายแน่)
จากเหตุการณ์ทั้งสอง ผมจึงได้ไปโวยวาย หัวหน้า OPD แบบรุนแรงใหญ่โตว่า คนไข้ทุกรายที่มาห้องยาให้นำเวชระเบียนมาด้วย ห้ามดึงออก ส่งมาแต่ใบสั่งยา เรียกว่าครั้งนั้นทะเลาะกันแรงมาก เถียงกันหลายชั่วโมง จนใครๆ ที่ คิดอะไรตื้นๆ เข้าใจว่าผมนอตหลุด ตบะแตก เลยคุมอารมณ์ไม่ได้ ไปทะเลาะกับคนอื่น ที่ผมแกล้งโวยวายรุนแรงไปนั้นเกิดจาก ผมเสนอ เรื่องนี้ ตามระบบ ตามขั้น ตอน มา 3 ปีกว่าแล้ว เข้าที่ประชุมนับสิบครั้ง เวชระเบียนก็ไม่มาห้องยาเสียที ลองวิธีหยาบๆ ดู โวยวายรุนแรงดู แถมขู่อีกว่า หากเวชระเบียนไม่มา ผมจะไม่ยอมจ่ายยาให้คนไข้(ประท้วงคล้ายพนักงานรถไฟเลยครับ) ได้ผลครับครับ อีก 1 เดือนถัดมา เวชระเบียน ก็ถูกส่งมาห้องยาแบบไม่เต็มใจ เรื่อยมาจนถึงบัดนี้ ซึ่งผมก็คัดกรองปัญหาทางคลินิก ได้หลายร้อยปัญหาในเวลาเพียงปีเศษๆ และได้ช่วยชีวิตคนไข้ไว้หลายคนจากการสั่งยาและการรักษาที่ผิดพลาด เอวังเรื่องราวก็จบลงไป ด้วยประการละฉะนี้ สาธุ
1เป็นเภสัชกร ที่ โรงพยาบาลอุบลรัตน์ จ.ขอนแก่น รักงาน ดูแลผู้ป่วย และงานปฐมภูมิ 086-6317372 frxbaby@gmail.com
ความเห็น
ไม่ว่า ใครจะเก่งแค่ไหนก็ผิดพลาดได้ครับ
ไม่ใช่แต่แพทย์
ผมเองก็ทำงานผิดพลาดบ้าง ทุกวัน ที่ไปทำงาน
ครับผม 555
*-* สวัสดีค่ะ พี่ศุภรักษ์
เป็นกำลังใจให้คนทำงานค่ะ บางครั้งสิ่งที่เรียกว่าระบบ และขั้นตอน(ที่สุภาพ)
อาจทำให้เราได้งานที่ไม่ต้องการ บางครั้งนู๋ฎวงก็ใช้วิธีแบบนี้เหมือนกัน
เพื่อให้ได้งานที่ต้องการมา แต่ก็ถูกมองว่า...เ-ถื่-อ-น (แต่ก็ไม่สน)
กำลังจะทำงาน asthma clinic (ขอ on top ของ สปสช.) ขอเรียนปรึกษาด้วยนะคะ
ขอบคุณ
นู๋ฏวง
ที่ให้กำลังใจครับ
ก็เป็นกำลังใจให้ด้วยคนครับ แพทย์ผู้สั่งยาน่าจะตรวจให้รอบคอบ ชีวิตคนทั้งชีวิตครับ ยังงี้ถ้าผมปวดหัว แล้วแพทย์สั่งไวอาก้ามาให้ไม่ดีใจตายหรือครับ 555 แวะมาแซวเล่น อย่าเครียดมากน่ะครับ
ก็บอกพี่แล้วว่าไม่ต้องมา ให้มาตอนอบรมใหญ่เลย เอาแบบอบรมครั้งใหญ่ๆเดี๋ยวผมจัดให้
ขอบคุณ อาจารย์ JJ ที่มาให้กำลังใจมากๆ ครับ ท่าน
ผมว่า อย่างท่านสามารถ ไม่ได้ จำเป็น ต้องใช้ไวอากร้า ก็ สู้ไหวครับ
ดูท่าทางแข็งแรกมากครับ
555
VDCเมื่อเสร็จจะติดต่อแล้วส่งไปให้ครับพี่ เลิกไอ้คำว่าท่านเสียทีเถอะครับ ไม่เลิก อดน่ะครับพี่
นับถือ นับถือ ความใจถึง ยอมเหนื่อย เพื่อประโยชน์ของทุกฝ่าย สมกับ คำ เภสัชกรใจเพชร คือ มีความดี เพียงขอให้ผู้อื่นได้สิ่งที่ดีดี แม้ตนเองจะเพิ่มงานเหนื่อยเพิ่ม โดยไม่ต้องการ ไม่เรียกร้อง สิ่งตอบแทน
ขอบคุณ คุณ วีรพัฒน์ หาดใหญ่ ที่ยกย่องชมเชย
แต่กระผม ยังมิกล้ารับไว้ จนกว่างานใหญ่สำเร็จ
มาเยี่ยมแกะดำค่ะ โพสเบอร์โรศัพท์ด้วย อิอิ
พี่เอกจะโทรหานะคะ
มีคนหาว่า ผมแจกเบอร์สาวด้วยครับ 555
